Konumuz hazır brokoliden açılmışken elimdeki güvenilir kaynaklardan zamanında derlediğim bilgileri sizinle paylaşmak istiyorum. Hem de yorumlardaki bazı sorulara cevap olur inşallah. Brokoliyi afiyetle yerken inşallah nelere faydalı olduklarını bilerek yiyelim :)
O nefis görünen salatanın üzerinde Hande Nur'un da söylediği gibi Cruciferae familyasından olan brokoli sülforafan ve indol grubu etken maddeler taşır. Etkili fitonutrientler olarak değerlendirilen bu bileşiklerin en belirgin aktiviteleri anti-kanser etkileridir. Kanserli hücrelerin çoğalma risklerini azaltmaktadırlar.
Son yıllarda yapılan çalışmalarda, sülforafan bileşiklerinin kontrolsüz hücre çoğalmasını engelleyici maddelerin vücuttan uzaklaştırılması bir nevi detoksifikasyon (zehirsizleştirme) yapabilen oldukça aktif bileşikler olduğu görülmüştür.
Fred Hutchinson Kanser Enstitüsü'nde yapılan araştırmalara göre günlük diyetlerinde Cruciferae bitkilerini (beyaz/kara/kırmızı lahana, beyaz/kara turp, brokoli, brüksel lahanası vb.) fazlaca tüketen kişilerin prostat ve akciğer kanserine yakalanma risklerinin %35'e varan oranlarda azaldığı görülmüştür.
DETOKSİFİKASYONDA BROKOLİ:
Yaklaşık 20 yıldır bir çok doğal etken maddenin veya tıbbi bitkinin kuvvetli antioksidan olduğunu bilmekteyiz. Ancak brokoli ile gerçekleştirilen son araştırmalar göstermiştir ki, birçok doğal antioksidan; oluşmuş olan serbest radikalleri inaktif hale getirmek/parçalamak/ortadan kaldırmak yoluyla etki gösterirken brokoli; zehirsizleştirme yapan enzimlerimizi artırmak suretiyle etki göstermektedirler. Yani vücudumuzun kendi başına serbest radikallerle savaşma yeteneğini, bir başka deyişle bu enzimleri üreten hücreleri daha aktif hale getirmektedir.
Singapur'da Çinli kadınlar üzerinde gerçekleştirilen bir başka araştırmaya göre hava kirliliğinin neden olduğu akciğer kanserinde sigara içmeyen kadınlarda Cruciferae bitkilerinin tüketimi kanser riskini %30, sigara içenlerde %69 azaltmaktadır. (Oranlar ters gibi gelebilir ama sigara içen birisinin kansere yakalanma riski zaten çok yüksektir ona oranlar %69 azaltmaktadır)
KANSER RİSKİNİ AZALTMAK İÇİN HAFTADA KAÇ ÖĞÜN CRUCIFERAE BİTKİLERİ TÜKETİLMELİDİR?
Risk grubunda bulunan ve genetik yatkınlıkları bulunan kişilerde günde sadece 1-2 porsiyon tüketmek yeterlidir!
MİDE SAĞLIĞINDA BROKOLİ:
Antimicrobial Agents and Chemotherapy dergisinde yayımlanan bir çalışmaya göre brokoli; peptik ülserin en etkili sebeplerinden biri olan Helicobacter pylori'yi kuvvetle elimine etmektedir. Bu bulguyu daha sonra Inflammopharmacology dergisinde yayımlanan bir çalışma da desteklemiştir. Çalışmalardan alınan sonuçlara göre günlük 100g brokoli yenilmesi H. pylori üzerinde olumlu etki görülmesini sağlar.
DERMATOLOJİDE BROKOLİ:
John Hopkins Üniversitesi'nde yapılan ve Cancer Letters dergisinde yayımlanan bir çalışmaya göre sülforafan içeren bitkilerin güneş etkisiyle hasara uğramış deri yüzeyinde iyileştirici etkisi olduğu ispatlanmıştır.
DİYABETTE BROKOLİ:
Brokoli yüksek lif içeriği ile diyabette etkin bir bitkidir. Alınan yüksek miktarda lif kan şeker düzeyinin ayarlanmasında yardımcı olmakta ve ihtiyaç duyulan insüline gereksinimi azaltmaktadır. Çünkü bağırsaklarda glikozun emilimini azaltmaktadır. Asla, herhangi bir ilaç ve/veya insülin tedavisinin yerine geçemez ancak, brokoli kan şeker düzeyinin ayarlanmasında, dengede tutulmasında, yükselmesinin önlenmesinde, yani diyabetin kontrolünde önemlidir.
YÜKSEK TANSİYON VE BROKOLİ:
Birçok durumda tansiyonun yükselmesinin sebebi yeterli miktarda potasyum alınamamasına bağlı olarak damar duvarlarının zayıflaması ve dolayısıyla tansiyonun yükselmesi şeklindedir. Brokoli yaklaşık 2000 kalorilik bir diyette alınması gereken günlük potasyum ihtiyacının %15 kadarını karşılamaktadır. Bu nedenle brokolinin öğünlere eklenmesiyle damar duvarlarının güçlenmesi ve potasyum eksikliğine bağlı yüksek tansiyon oluşumunun engellenmesinde faydalı olmaktadır.
KALP RAHATSIZLIKLARINDA BROKOLİ:
Brokoli gibi kalp rahatsızlıklarını azaltan bitkilerin sayısı oldukça azdır. Günlük diyette brokoli, çay, soğan alınması kalp-dolaşım sistemi rahatsızlıklarını %20 azaltmaktadır.
KATARAKTTA BROKOLİ:
Brokoli ve diğer yeşil yapraklı bitkiler kuvvetli antioksidan bileşikleri içermeleri ve carotenoid sınıfı bileşikleri bünyelerinde bulundurdukları için göz sağlığının korunmasında vazgeçilmezlerden olmaya başlamıştır.
BROKOLİ İLE KUVVETLİ KEMİKLER:
Bir porsiyon pişmiş brokoli 74mg kalsiyum, 123 mg C vitamini ve sadece 44 kalori içermektedir. Buna karşılık en çok tüketilen portakal suyu ise hiç kalsiyum içermezken sadece 68mg C vitamini ve 80 kalori içerir. Kemikler için en önemli madde kalsiyumdur. Süt ürünleri kalsiyum kaynağımızdır ancak, bu ürünlerde hiç C vitamini içermezler ve fazla miktarda yağ içerirler. Bir bardak süt yaklaşık 121 kaloridir. Diyet yapanlara duyurulur.
İMMÜN SİSTEM DESTEĞİNDE BROKOLİ:
Brokoli sadece kalsiyum ve c vitamini kaynağı değil aynı zamanda bir porsiyonunda 1359mcg beta-karoten taşıyan bir bitkidir. Diğer taraftan çinko, selenyum taşır. Bu mineraller bağışıklık sistemini kuvvetlendirici etki göstermektedirler.
DOĞUM DEFEKTLERİNİ AZALTMADA/YOK ETMEDE BROKOLİ:
Hamilelik döneminde de mutlaka tüketilmesi gereken besinler arasındadır. 1 porsiyon brokolide 94 mcg folik asit bulunmaktadır. Folik asit fetus sinir sisteminin oluşmasında ihtiyaç duyulan önemli bir bileşiktir. Yokluğunda nöral tüp defekti bir doğumsal anomaliye sebep olur.
GUATR VE BROKOLİ:
Brokoli guatrojenler içerir. Bu bileşikler bazı bitkilerde bulunan ve tiroid bezleri üzerinde etkili bileşiklerdir. Bu nedenle tiroid ve/veya guatr problemi olan kişilerde kullanımına dikkat etmek gerekmektedir.
Umarım faydalı bilgiler vermişimdir :)
Dualarınızı bekliyorum hayırlı akşamlar diliyorum.
Ahmet Duman
İstanbul Üni. Eczacılık Fak.
Kayıtlar
