Bu konuyu da listemdeki birkaç konu gibi çok fazla ertelediğim için konuyu bekleyen arkadaşlarımın affına sığınıyorum.
Ülkemizde bitkilere yöneliş hızla tırmanmakta. Ancak bizim esnafımız herşeyi "ona da iyi gelir, buna da iyi gelir, çok şifalıdır" diyerek pazarlamayı çok sevdikleri için bazen yanılgıya düşebiliyoruz.
Son zamanların çok "moda" olan bir meyvesi ile ilgili de ortalıkta yanlış bilgiler dolaşmakta. Bu işe yıllarını vermiş değerli hocalarımız bilgilerini saklamadan hemen her gün televizyon kanallarında doğru bilgileri vermeye çalışıyorlar. Belki kimsenin aklına gelmez ama eczacılık fakültesi öğrencileri hepsi birer yarılyıldan "Bitki morfolojisi, Farmasötik botanik, Farmakognozi I, Farmakognozi II, Farmakognozi III, Fitoterapi" derslerini almaktadır. Yani sadece bitkilerin anatomik yapısını öğrenmek bir eczacılık öğrencisinin 1 senesini, bitkilerin ilaç olarak kullanılan kısımları, bitkilerden etken maddelerin elde edilişi, ilaç olarak kullanılan bitkilerin ayırt edici özellikleri ve tanınması konuları 2 senesini alır. Toplamda 3 sene (diğer tüm kimya, farmakoloji, psikoloji, sosyoloji vs ve teknoloji dersleri hariç) sadece bitkiler üzerine eğitim almış birine değil de elindeki malı satmak için binbir dolap çevirebilen esnafa danışarak bitkisel ilaç kullanılması akıl kârı değil. Tabiiki mesleğinde araştırmalarla kendini geliştirmiş olan aktarları, ıtriyat uzmanlarını, bitkisel tedavi kursları almış olanları tenzih ederim.
Bizler bitkilerin de birer "ilaç" olduğunu ve kontrollü-bilinçli kullanılması gerektiğinin idrakine varmayıp sadece aktarların yönlendirmesiyle şifa aramaya çalışmaya devam edersek bu gibi yanılgıların uzun yıllar devamı gelecektir.
Tüm bunlar, özellikle yaban mersini konusunu anlatırken hocamızın üzerinde durduğu noktalardı. Ben de sizinle bu ikazları paylaşmak istedim. Bunlardan sonra ülkemizde "yaban mersini" namıyla bilinen meyvemize gelelim.
Hocamız dersi anlatırken öncelikle insanların yaban mersini deyince farklı türleri anlayabildiğini, dolayısıyla beklenen tedavi için etkin olarak fayda görülmesinin bazen mümkün olmadığını belirtti. Yaban mersini, yabancı ülkelerde "Cranberry" olarak bilinen, literatürdeki ismi "Vaccinium macrocarpon" olan, fotoğrafta gördüğünüz gibi koyu pembe-kırmızı renkli olan bir meyvedir.
Yaban mersininin tıbbi olarak en önemli kullanım alanı diüretik (idrar söktürücü) etkisinden dolayıdır. Yaban mersini içerdiği antosiyanlardan dolayı idrar söktürücü özelliktedir, idrar yollarını yıkamak amacıyla kullanılır.
Özellikle premenopozda (menopoz öncesi dönemde) kadınlar çok sık idrar yolları enfeksiyonu geçirirler. Yaban mersini, idrar yolları enfeksiyonlarında görülen idrar yaparkenki acı ve yangıyı azaltır. Bu özelliğinden faydalanmak için yaban mersini suyunu içmek, ya da bizim geleneksel olarak yaptığımız gibi kompostosunu yapıp içmek en güzel yoldur.
Yaban mersini ayrıca antioksidan özelliğiyle çok iyi bir damar koruyucudur. Damar, dolaşım sistemi güçlendiricisi, koruyucusudur. Koroner kalp hastalıkları, kolesterol ve ateroskleroz (damar daralması) riskini azaltıcıdır.
Aynı zamanda antibakteriyel etkisi kuvvetlidir, en tehlikeli bakterilerden olan E.coli'ye karşı dahi kullanılabilir.
Yaban mersini tüm bu özellikleriyle kanser riskini azaltan gıda destekleri arasına girmeyi başarmıştır.
Ancak göz rahatsızlıklarındaki faydalarından dolayı kullanılan meyveye(Blueberry) de "yaban mersini" denmektedir. Halbuki iki meyvenin özellikleri farklıdır, dış görünümleri dahi oldukça farklıdır ancak her nedense ikisine de yaban mersini denmektedir. Bir sonraki yazımız da Blueberry (Likapa) ile ilgili olacak...
Kayıtlar
