Vaginit, vagina (kadın üreme organı) nın enfeksiyöz/enflamatuvar bir hastalığıdır. Genel olarak belirtileri şunlardır:
-Vagina ve vulvada kaşıntı,
-Vaginal akıntı, renk ve kıvam değişikliği,
-Hoş olmayan koku,
-Ağrı (idrar yaparken-disüri, coitus (cinsel birleşme) sırasında ağrı-disparoni)
En sık rastlanan vaginit tipleri 3 tanedir:
-Bakteriyel vaginit
-Trikomonal vaginit
-Kandidal vaginit (fungal-mantar)
Vaginitin çeşitlere ayrılmasında vaginite neden olan mikroorganizmanın türü önemlidir. Ancak her üç vaginit tipine de yol açan sebepler ve rahatsızlıkta görülen şikayetler benzerdir. Yalnızca tedavide kullanılacak ilaç vaginit çeşidine göre değişebilir.
Vaginite yakalanmamak için veya tekrar oluşmasını engellemek için öncelikle non-farmakolojik (ilaçsız/genel önlemler alark) tedaviyi her birey kendi kendine uygulamalıdır. Bunun için de vaginite ortam oluşturan faktörler bilinmeli ve vücut bakımı bunlar göz önüne alınarak yapılmalıdır. Vaginite meydan vermemek için alınabilecek birincil önlemler:
- Mantar nemli ortamda büyüdüğü için genital bölgenin kuru tutulması gerekir. Islak mayoyla oturulmamalı, pamuklu iç çamaşırı giyilmeli, giyinmeden önce genital bölge iyice kurulanmalıdır. Hava almayan dar ve sıkı pantolon ve taytlar giyilmemelidir. Sıkı ve nem tutan çamaşırlardan kaçınmak gereklidir.
- Barsak bölgesinde, normal koşullarda kendiliğinden bulunan ancak vagina bölgesine ulaştığında hastalık yapabilen bakteriler bulunur. Bunların sürüklenerek vaginaya geçmemesi için tuvalet temizliği (özellikle kız çocuklarının temizliğini yaparken) önden arkaya doğru silinerek yapılmalıdır.
- Vaginit, alerji yapan veya tahriş eden maddelerle temas ile de oluşabilir. Alerji nedeni sabunlar, parfüm, bariyer kontraseptifler, parfümlü mendiller olabilir. Bu nedenle alerjik vaginitten kaçınmak için kokulu-parfümlü tuvalet kağıdı, kokulu ve renkli sabun, kokulu pedleri kullanmamak gerekir.
- Vaginanın florası (doğal olarak vagina civarında yaşayan zararsız/yararlı mikroorganizmalar) bozulursa da vaginit meydana gelebilir. Aşırı antibiyotik kullanımlarında barsak, ağız ve vagina florasındaki yararlı bakteriler de harap olarak bu bölgeler savunmasız kalırlar. Vaginanın doğal asidik dengesinin bozulması da bu bakterilerin yaşam ortamını etkileyerek vaginite neden olabilir. Bu sebeplerden ötürü alkollü mendiller-köpüklerle vagina temizliği yapılmamalıdır. Aşırı sabun ve hijyenik kadın spreyleri kullanımı da bakteriyel doğal ortamı bozar. Bu bölgenin temizliği için en ideali sadece su ile sık sık temizlenip kurulanması şeklindedir.
Vagina florasındaki en önemli mikroorganizma grubu Laktobasiller (Lactobacillus acidophilus) dir. Bu bakteriler laktik asit üreterek pH'ın (asitlik derecesinin) 3.8-4.2 arasında kalmasını sağlarlar. Ve Laktobasillerin salgıladığı Hidrojen peroksit, patojen (hastalık yapıcı) mikroorganizmaları öldürür. Bazı durumlarda bu Laktobasillerin sayısının azalmasıyla enfeksiyon olasılığı artar. Bu durumlardan bazıları,
- Antibiyotik kullanımı (geniş spektrumlu antibiyotik kullanımında zararlı olanların yanında yararlı olanlar da ölür), hormonal değişikliklerin yaşandığı adet ve gebelik dönemleri, doğum kontrol ilaç ve gereçleri, stres, cinsel ilişki sıklığı ve cinsel yolla bulaşan hastalıklardır.
Gördüğümüz gibi vücudumuzda tüm evrende olduğu gibi hiçbir şey gereksiz yere bulunmaz. Bu yüzden olabildiğince vücudun doğal dengesine gereksiz kimyasal kullanımıyla müdahale etmemek gerekir.
Lactobacillus acidophilus; vücuda alınan süt proteinlerinden laktik asit üreterek çalışır. Bu yüzden vaginit tedavisinde hastalara bol yoğurt yenmesi önerilir. Böylece L. acidophilus sayısını arttırmak hedeflenir. Bunun dışında dışarıdan Laktobasil veya asetik asit içeren preparatlar verilerek de takviye sağlamak amaçlanır. İşte arkadaşımızın bahsettiği acidophilus bu nedenlerle kullanılan mikrobiyal bir ilaçtır.
Laktobasil takviyesi dışında antifungal ve antimikrobiyal ilaçlar ile de tedavi sağlanır. Ancak genelde lokal (bölgesel) tedavi tercih edilmelidir, çünkü sistemik tedavinin (oral/ağızdan antibiyotik kullanımı) lokal tedaviye pek bir üstünlüğü olmadığı araştırmalarda görülmüştür. Ayrıca ağızdan antibiyotik kullanımı tüm vücudu etkileyeceğinden bölgesel bir hastalık olan vaginitte tercih edilmesi yarardan ziyade, sağlıklı olan bölgelere gereksiz yere antibiyotik uygulanmış olacağından yan etkileriyle zarar oluşturabilir. Ayrıca lokal kremler sistemik tedavi sağlayan ilaçlara göre daha ucuzdur.
Vaginit tedavisinde kullanabileceğiniz ilaçlar için; öncelikle doktorunuza muayene olup hangi tür vaginit olduğunuzun belirlenmesini sağlayın ki gereksiz-yararsız tedavileri boş yere almayın. Hafif bir rahatsızlık geçiriyorsanız eczacınızdan konu ile ve ilaçlar ile ilgili yardım isteyebilirsiniz. Ben burada ilaç ismi vermeyeceğim.
Kadınların %75'i yaşamları süresince en az bir defa vaginit olurken, bunların %40'ında bu rahatsızlık tekrarlar. Çoğunluğu önemsemeden bu dönemleri atlatsa da dikkate alınması gereken bir rahatsızlıktır. En önemlisi kişisel hijyene dikkat etmektir. Ancak hijyeni de saydığımız nedenlerden dolayı abartmamak, doğru yapmak gerekir.
Okuyan bayanların çok faydalanacağını umduğum bir yazı olduğunu düşünüyorum, bu soruyu sorarak bu konuyu ele almama vesile olduğu için soran arkadaşımıza teşekkür ediyorum. Beta glukan sorusunu ise başka bir yazıya bırakıyorum. Bu konu ile ilgili başka sorularınız olursa yorum veya mail yoluyla ulaştırabilirsiniz. Hepinize sağlıklı, keyifli günler diliyorum....
**Bilgiler farmakoterapi ders notlarımdan derlemedir.
Kayıtlar
